ماشین شاسی ضربه خورده بخریم یا نه؟

برای بررسی اینکه ماشین شاسی ضربه خورده بخریم یا نه ابتدا باید بدانیم که تعریف شاسی خودرو کدام است!

تعریف شاسی خودرو

شاسی خودرو وسیله‌ای است که در انواع خودرو به‌عنوان چهارچوب مورداستفاده قرار می‌گیرد. شاسی خودرو به‌طورکلی از مهم‌ترین لوازم‌یدکی بزرگ خودرو بوده و جنس آن از فولاد است. شاسی می‌بایست در مقابل انواع تنش‌ها مقاوم بوده و در زمان مقابله با انواع شرایط نامطلوب تغییر شکل آن در کمترین حالت ممکن باشد. ساختار این قسمت از خودرو از فولاد سخت بوده و به همین دلیل از استحکام بسیار بالایی برخوردار است.

تقریباً تمامی اجزای ریزودرشت خودرو مثل گلگیر، سیستم تعلیق، جعبه فرمان، سیستم انتقال قدرت، سیستم ترمز و فرمان خودرو سیستم فنربندی پیشرانه اتاق خودرو و غیره بر روی شاسی قرار می‌گیرد. تحمل وزن این قسمت از خودرو بسیار بالا است که از مهم‌ترین ویژگی‌های آن است. شاسی اغلب کمترین میزان تولید صدا را داشته و ایجاد آلودگی صوتی نمی‌کند. همچنین وزن شاسی خودرو با وجود محکم بودن این وسیله بسیار سبک است. شاسی در اندازه‌های معمولی و بلند در انواع خودروها موجود است که متناسب با نوع خودرو طراحی و تولید شده و سپس در بازار عرضه می‌شود.

دانستن این مطلب بد نیست که هر خودرو به‌طورکلی از سه قسمت اصلی یعنی بدنه، پیشرانه و شاسی تشکیل شده است. ازاین‌جهت مشخص می‌شود که شاسی یکی از سه قسمت عمده و مهم یک خودرو به حساب می‌آید. قابلیت تعمیر ساده و بازیابی خصوصیات اولیه، انتقال کمترین میزان لرزش به قسمت‌های درونی اتاق و همچنین داشتن کمترین میزان صدا، از خصوصیات یک شاسی خوب به شمار می‌رود.

انواع شاسی

شاسی ماشین انواع مختلفی دارد که در اینجا از آن‌ها نام برده و در مورد هرکدام توضیح داده ایم.

شاسی مستقل

اصولا شاسی مستقل از دوتکه آهن ناودانی بلند ساخته شده که به ‌صورت موازی از جنس فولاد سخت است. همچنین توسط دو رام در دو طرف آن به یکدیگر وصل می‌شوند. شاسی عموماً در بخش عقب کمی بالاتر آمده و عامل ایجاد فضای بیشتر برای دیفرانسیل و فنرها است. بخش جلو کمی باریک‌تر ساخته می‌شود که در فرمان‌پذیری بیشتر تأثیرگذار است. در طراحی شاسی مستقل، از ورق‌های فلزی استفاده می‌کنند تا آنها را به روش شکل‌دادن و همچنین تکیه‌گاه محورهای جلو و عقب تولید کنند.

البته بخش‌هایی از شاسی مستقل مثل کف و محوطه پیشرانه که بیشترین نیرو و فشار بر آنها تحمیل می‌شود، باید از ورق‌هایی ساخته شوند که ضخامت بیشتری دارند. در نهایت می‌توان گفت که شاسی مستقل به‌صورت یک قطعه مجزا ساخته می‌شود و اتاق و سایر اجزای خودرو در مرحله بعدی به آن متصل می‌شوند. البته این نوع شاسی تقریباً منسوخ شده و جز در مورد خودروهای خاص مانند کامیون‌ها کاربردی ندارد.

شاسی نیمه جداشدنی یا یکپارچه

نوع دیگری از شاسی‌ها به نام شاسی نیمه جداشدنی یا یکپارچه وجود دارد که شرکتی به نام “اوور” برای اولین‌بار خودروهایی تولید کرد که شاسی آنها به این نام خوانده می‌شد. این نوع شاسی از دو بخش ثابت و قسمت‌های جداشدنی از شاسی تشکیل شده است. مزایای شاسی نیمه جداشدنی نسبت به دو نمونه دیگر این است که در زمان تصادف هزینه قطعاتی که خراب شده‌اند و باید تعویض شوند کم است.

فرم اتاق شکل‌پذیر است و می‌توان طرح جدیدی را ایجاد کرد. همچنین می‌توان پیشرانه و محورها را که نسبتاً سنگین هستند بر روی یک اسکلت جداگانه سوار کرد. در مونتاژ کردن امکان عایق‌بندی مناسب‌تری بین دو قطعه وجود دارد و همچنین انتقال سروصدا و لرزش چرخ‌ها به اتاق بسیار کاهش می‌یابد. این شاسی انواع مختلفی دارد که عبارت‌اند از: شاسی نردبانی، شاسی جناقی، شاسی وسط لوله‌ای، شاسی صفحه‌ای و شاسی خودروهای مسابقه‌ای.

می‌توان گفت که تقریباً تمامی خودروهای جدید دارای شاسی یکپارچه هستند.

علائم مشکلات شاسی خودرو

معمولاً افراد غیرمتخصص امکان بازدید شاسی خودرو برایشان مهیا نیست و حتماً باید به کارشناس خبره مراجعه نمایند تا بازدید مخصوص انجام شود. اما بعضی از علائم ذیل به شما نشان می‌دهد که شاسی یک خودرو مشکل دارد یا خیر؟

• یکی از عوارض مشکلات شاسی خودرو انحراف فرمان است. اگر خودرو دارای انحراف فرمان باشد شما اولین جایی را که می‌بایست بررسی کنید، سیستم چرخ و فرمان است. درصورتی‌که در چرخ و فرمان ایرادی مشاهده نکردید، اینجاست که بررسی شاسی به کار می‌آید و لازم است آن را بررسی کنید. زیرا در صورت بروز مشکل برای شاسی خودرو انحراف، اولین موردی است که در خودرو اتفاق می‌افتد.
• اگر در هنگام رانندگی مشکلاتی را در جلوبندی خودرو احساس کردید و یا متوجه شدید که جلوبندی اصطکاک دارد و همچنین قطعات خودرو روی‌هم ساییده می‌شوند، احتمالاً شاسی آسیب‌دیده است. اگر صدا و اصطکاک در یک سمت ماشین باشد احتمال آسیب بیشتر است. بازهم در این حالت می‌بایست به متخصص رجوع کرده و از این مورد مطمئن شوید.
• درصورتی‌که خودروی شما هنگام رانندگی به‌خصوص در سرعت‌های بالا به سمتی انحراف دارد و یا تمایل رفتن به سمت خاصی را دارد و یا اصطلاحاً یک وری می‌شود، احتمال آسیب شاسی بسیار زیاد است البته در مورد خودروهای پرسرعت این امر طبیعی است اما تفاوت آن با خودروی معیوب در این مورد است که جهت انحراف آن قابل پیش‌بینی نیست. درصورتی‌که خودروی معیوب همیشه به یک سمت انحراف دارد به این مورد جهت‌گیری گشتاوری گفته می‌شود.
• این نکته را باید بدانید که هنگام ساخت خودرو شاسی را با مواد ضدزنگ می‌پوشانند اما بااین‌حال تماس بیش از حد با آب و رطوبت در مکان‌های دارای رطوبت و در مکان‌های پربارش یا شرجی باعث پوسیدگی و زنگ‌زدگی خودرو می‌شود. پوسیدگی شاسی باعث می‌شود خودرو به لرزش درآمده و به کابین منتقل و توسط راننده و سرنشینان احساس شود این هم یکی از نشانه‌های مشکلات شاسی است.
• بدیهی است خودرو در تصادف‌های شدید دچار مشکلات اساسی می‌شود. یکی از این مشکلات اساسی انحراف شاسی است. هرگونه انحرافی جزئی در شاسی خودرو و اجزایی که به آن متصل است به اجزای درونی آن صدمه می‌زند. مکانیک‌های حرفه‌ای می‌توانند انحراف شاسی را برطرف کنند اما درصورتی‌که آسیب بسیار جدی باشد شانس برگشتن شاسی به حالت عادی کم می‌شود. به‌خصوص اگر انحراف در نقاط شکست خودرو رخ‌داده باشد. در این حالت است که به این مسئله انحراف شاسی می‌گویند. برای اینکه این مورد را متوجه شوید باید بدانید که یکی از نقاطی که در کارشناسی خودرو برای اطمینان از سالم بودن شاسی باید بررسی شود فاصله سر شاسی‌ها است که در صورت شاسی‌کشی خودرو به‌راحتی توسط کارشناس تصادفات قابل تشخیص است.
• یکی از مشکلات شایع در بین خودروهایی که شاسی آنها مشکل دارد شاسی خوردگی است. خوردگی شاسی بیشتر در قسمت‌های ابتدایی و انتهایی آن رخ می‌دهد. بنابراین ضمن توجه به وضعیت قسمت‌های میانی جلو و عقب آن باید بادقت بیشتری توسط کارشناس بازرسی گردد. خوردگی شاسی ضمن اینکه امنیت سرنشین آن را به خطر می‌اندازد، باعث انتقال لرزش به داخل کابین می‌شود. کارشناس برای اینکه بداند شاسی خوردگی در قسمت عقب یا کاپوت اتفاق افتاده است، می‌بایست در صندوق عقب و کاپوت را باز کند و کف این دو قسمت را بادقت بررسی نماید. وجود هرگونه ناهمواری در صندوق عقب و کاپوت علامت شاسی خوردگی است. البته ممکن است خودرو، شاسی‌کشی شده باشد و یک فرد عادی قادر به تشخیص این ایراد نباشد. پس از توصیه می‌شود این کار حتماً به کارشناس خودرو واگذار شود.
• برای جلوگیری از لرزش اتاق خودرو در نتیجه آسیب‌شناسی شاسی ممکن است اتاق را در چند نقطه‌جوش داده باشند. معمولاً روی نقاط جوش را بتونه و رنگ می‌زنند. پس تشخیص آن ساده نیست. لازم است زیر موکت کف خودرو و صندوق عقب خوب بررسی شود. در این حالت جوش دادن اتاق خودرو کاملاً مشخص می‌شود.
• آخرین مورد از مشکلات ناشی از شاسی در خودروها رنگ است. معمولاً پس از انجام شاسی‌کشی خودروهای تصادفی مرحله‌ای آسیب‌دیده را بتونه و سپس رنگ می‌کنند به صورتی که تشخیص ناهمواری‌ها برای افراد عادی قابل تشخیص نیست. در این حالت است که می‌بایست شما خودرو را به افراد متخصص نشان داده تا بتونه و رنگ خوردگی را بررسی و در نهایت به‌احتمال انجام شاسی‌کشی برسند.

ماشین شاسی ضربه خورده بخریم یا نه؟

با اطلاعاتی که در قسمت‌های قبلی در اختیار شما گذاشته‌ایم اگر خودرو کارکرده را برای استفاده شخصی تهیه می‌کنید، شاسی آن را بادقت زیادی بررسی کنید. چرا که آسیب‌دیدگی شاسی ایمنی خودرو را به‌صورت جدی به خطر می‌اندازد. درصورتی‌که یکی از این خودروها را بخرید، چاره‌ای جز فروختن آن ندارید. آن هم با خسارت بسیار زیاد. همان گونه که گفتیم وزن بدنه و سایر قسمت‌های خودرو بر روی شاسی قرار می‌گیرد.

از سوی دیگر سیستم تعلیق فرمان و ترمز تا حد زیادی به شاسی خودرو بستگی دارد. در نتیجه هرگونه ایراد حتی جزئی در شاسی، ممکن است عملکرد قسمت‌های دیگر خودرو را هم دچار مشکل کند. به همین دلیل درصورتی‌که خودرو کارکرده باشد نقص در شاسی باعث افت شدید قیمت آن می‌شود. هرچند توصیه می‌کنیم اساساً سراغ چنین خودروهایی نروید، ایراد در شاسی خودرو قابل‌چشم‌پوشی نیست. چرا که در سرعت‌های بالا و در تصادفات سبک ممکن است برای سرنشینان مشکلات زیادی ایجاد کند.

در صورت بروز تصادف‌های سنگین ممکن است شاسی خود را از فرم طبیعی خود خارج شود. این تغییر شکل، تنها زمانی رخ می‌دهد که ضربه وارد شده به آن بسیار شدید باشد. در اثر واردشدن ضربه به شاسی زاویه چرخ‌ها تغییر می‌کند و در نتیجه خودرو به یک سمت متمایل می‌شود برای اصلاح ایرادات شاسی همان گونه که گفته شد خودرو باید شاسی‌کشی شود. در فرایند شاسی‌کشی این نکته قابل‌توجه است که شاسی خودرو به‌صورت دستی به حالت اول برمی‌گردد اما حتی در این صورت از نظر استحکام مانند نمونه اولیه نخواهد بود و مشکلات بسیار عدیده‌ای را ایجاد خواهد کرد. پس عاقلانه این است که به سمت ماشین شاسی ضربه خورده نرویم!

بیشتر بخوانید

علایم خرابی دینام خودرو

سیم‌کشی خودرو

کارشناسی برق خودرو

طبق خودرو چیست؟

برق دزدی ماشین