مقدمه
ترمز، قسمتی حیاتی از یک خودرو است. علت قفل کردن ترمز بسیار حائز اهمیت است. مدل‌سازی سیستم ترمز، یکی از جذاب‌ترین و در عین حال پیچیده‌ترین مباحث مرتبط با طراحی کنترل‌کننده برای سیستم ترمز و دیگر سیستم‌های پیشرفته مرتبط با ترمز خودرو است. سیستم ترمز، متشکل از زیرسیستم‌های مختلفی بوده که هر یک دارای عملکرد دینامیکی خاص متأثر از پارامترهای گوناگونی هستند و در ارتباطی پیوسته، عمل ترمزگیری را انجام می‌دهند. در صورت عدم پیوستگی این پارامترها، مواردی پیش می‌آید که به عنوان علت قفل کردن ترمز شناخته می‌شود. همان گونه که در بالا بیان شد، بدیهی است که ترمز یکی از مهم‌ترین و حیاتی‌ترین اجزای هر خودرو به حساب می‌آید. در هنگام خطر، اولین عملی که راننده به طور ناخودآگاه انجام می‌دهد، ترمزگیری است. پارامترهای بسیاری بر فرایند ترمزگیری تأثیر می‌گذارند که از جمله آن‌ها می‌توان به نیروی پای راننده به پدال در هنگام ترمزگیری، مقدار خلأ موتور و فشار هوای محیط از بیرون سیستم اشاره کرد. دیگر پارامترها از جمله ضرایب تخلیه اورفیس‌ها، نیروی خارجی وارد بر بدنه خودرو، چگونگی توزیع وزن خودرو روی چرخ‌ها، نوع لنت، شرایط جاده و تایر، پارامترهای درون سیستم ترمز و گشتاور ترمز وارد به چرخ به عنوان پارامترهای خروجی سیستم ترمز هستند. در این مقاله می‌کوشیم تا علت قفل کردن ترمز و همچنین راه‌حل‌های آن را توضیح دهیم، پس لطفاً تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
[switch_forms_sell]
| برای تجربه خرید خودرو همسو با سبک زندگی خود صفحه خرید خودرو سوییچ را از دست ندهید. |
مسیر ترمز در خودرو
برای اینکه به علت قفل‌کردن ترمز بپردازیم، ابتدا باید مسیر ترمز در خودرو را بررسی کنیم. ابتدا نیروی پای راننده وارد بر پدال ترمز توسط بوستر تقویت می‌شود. سپس نیروی خروجی بوستر به پیستون اول سیلندر اصلی، از طریق فنر و مایع هیدرولیک ترمز به پیستون دوم سیلندر اصلی وارد می‌گردد. در ادامه مایع هیدرولیک، ترمز را تحت فشار قرار می‌دهد. مایع نیز طبیعتاً به لنت فشار آورده و لنت‌ها دیسک را تحت تأثیر قرار داده و در این شرایط فشار وارده باعث توقف یا کاهش سرعت خودرو می‌شود. اما چرا ترمز قفل می‌کند؟ برای این موضوع علت‌های متعددی وجود دارد که در ادامه به بررسی آن می‌پردازیم.
علت قفل کردن ترمز خودرو
مشکل در اهرم پدال ترمز
در این حالت، اهرم پدال ترمز دارای ایراداتی است. به طور مثال، فنر پشت آن آسیب‌دیده باشد، یا حتی خود اهرم دچار مشکل شود. در حالت سوم اتصال اهرم به فنرها در قسمت قدامی ترمز ممکن است دچار آسیب شده باشد و اهرم به حالت اولیه برنگردد. در این حالت لنت‌ها به دیسک چسبیده و این موضوع منجر به قفل کردن ترمز خواهد شد.
سنگین بودن بیش از حد خودرو
این حالت در خودروهایی مانند کامیون یا کامیونت‌ها بیشتر اتفاق می‌افتد. البته در مواردی نیز در خودروهای کوچک‌تر این مورد گزارش شده است. در این حالت، وزن خودرو از حد نرمال بالاتر می‌رود و ماشین در اصطلاح خوابیده و اهرم و سیستم بوستر کارایی واقعی خود را از دست می‌دهد. یکی از این کارایی‌ها، در مسیر اهرم ترمز خودرو تا دیسک است که خوب عمل نکرده و باعث می‌شود که مجموعه مؤثر بر دیسک عملکرد لازم را نداشته باشد. در نهایت فشار وارده همچنان باقی می‌ماند که این مسئله منجر به قفل کردن ترمز می‌شود.
ترمزهای پیاپی در سرازیری‌ها
این حالت با بالارفتن دما ارتباط مستقیمی دارد. بدین صورت که بعد از ترمزهای پیاپی، لنت‌ها حرارتی بالا پیدا خواهد کرد و این حرارت به دیسک، لنت و روتور منتقل می‌گردد. راننده نیز همچنان با توجه به مسیر روبه‌رو از ترمز پیاپی استفاده می‌کند. در این حالت دمای بین لنت و دیسک بسیار بالا می‌رود، سپس واکنش‌هایی در لنت ایجاد شده که یکی از آن‌ها قفل کردن ترمز است.
| برای تجربه فروش خودرو بدون اتلاف وقت صفحه فروش خودرو سوییچ را از دست ندهید. |
کالیپر
در سیستم ترمز خودروها، قطعه‌ای به نام کالیپر وجود دارد که لنت‌های ترمز را به سطح روتور می‌چسباند. هرگاه لنت به روتور چسبیده شود، در نهایت موجب چسبیدن لنت به دیسک هم خواهد شد و این خود علت قفل کردن ترمز است. در این میان، در صورت خرابی نگهدارنده‌هایی که پیستون ترمز بر روی آن‌ها قرار گرفته، روتور و لنت درگیر می‌شوند و درگیری لنت و روتور علت چسبیدن لنت و در نهایت علت قفل کردن ترمز می‌شود.
اگر مفهوم درگیری مداوم لنت را در نظر نگیریم، نمی‌توانیم بگوییم دیسک شتاب خودرو را می‌گیرد. در نهایت اصطکاک یک سمت خودرو نیز به علت چسبیدن لنت به دیسک بیشتر می‌شود. در نتیجه این افزایش اصطکاک، لنت‌ها و روتور دارای دمای بسیار بالایی می‌شوند که موجب فرسایش آن‌ها خواهد شد. در این حالت بوی نامطلوبی نیز از ترمزها بلند شده و این مورد هم جزو علت قفل‌کردن ترمز به حساب می‌آید.
روغن ترمز
کم شدن روغن ترمز شاید امری بدیهی و کم خطر باشد. اما آن را نباید دست‌‌کم گرفت. کمبود روغن ترمز ناشی از کارکرد طولانی، وجود سوراخ یا نشت در سیستم ترمز یا مشکلات مرتبط با مدار بسته ترمز است. اگر در ترمز ماشین شما و سیستم آن نشتی وجود داشته باشد، باید ابتدا نشت را از بین برده و ترمیم نمایید. سپس مراحل هواگیری را انجام دهید. در نهایت مخزن روغن ترمز را به صورت تکمیل کنید و بعد با فشردن مداوم پدال ترمز اصطلاحاً آن را پُر نمایید. همچنین، ممکن است روغن ترمز فاسد شده باشد که در نتیجه رطوبت زیاد رخ می‌دهد. اگر سایر مشکلات ترمز حل شده باشد، با راه‌حل فوق از قفل شدن ترمز می‌توان جلوگیری کرد.
بوستر
بوستر سیستمی واقع در ترمز است. در صورتی که خودروی شما دارای مشکلی در این سیستم شده باشد، ترمزهای آن قفل می‌شود. بوستر می‌تواند روغن‌ترمز را عملاً تخلیه نموده و فشار وارد شده بر روی دیسک‌های خودرو همچنان به قوت خود باقی بماند. پس نتیجه می‌گیریم که بوستر عمل برگشت دیسک‌ها به حالت اولیه خود را انجام می‌دهد که در این حالت قفل کردن ترمز اتفاق خواهد افتاد. معمولاً در این مرحله، پیستون موجود در بوستر ترمز دچار اختلال در عملکرد شده و نمی‌تواند به‌خوبی عمل کند؛ لذا باید برای رفع عیب و تعمیر آن به تعمیرگاه مراجعه گنید.
تنظیم نبودن لنت‌ها
لنت‌ها در قالبی کشویی فرورفته و در سیستم ترمز جایی می‌گیرند. سپس گیره‌های تاشو در قسمت بالای آن وارد شده و به بیرون برگشت می‌خورند. اگر این حالت انجام نشده و یا ناقص صورت گیرد، لنت‌ها دچار لغزش شده یا در اصطلاح لَق می‌شوند. این مورد نیز گاهی علت قفل کردن ترمز به حساب می‌آید. این حالت یکی از خطرناک‌ترین علت قفل‌کردن ترمز است، زیرا امکان دارد فرایند برعکس شده و به صورت کلی دیسک‌ها از لنت تهی شود و دیگر ترمزی وجود نداشته باشد.
گرفتگی لوله‌های ترمز
در شرایط معدودی بعد از گرفتن نشتی از لوله‌های ترمز، ممکن است اشیایی وارد لوله‌های ترمز شده و لوله‌های ترمز مسدود گردد. البته این حالت بسیار نادر است و گرفتگی لوله‌های ترمز به علت‌های دیگر اتفاق می‌افتد. در این حالت باید به تعمیرگاه مراجعه نموده و قبل از حرکت خودرو، این مورد رفع شود.
| برای اطلاع از قیمت روز خودرو صفحه قیمت خودرو صفر سوییچ را از دست ندهید. |
سخن آخر
در نهایت باید بگوییم که حالت‌های مختلفی ممکن است در صورت قفل‌کردن ترمز اتفاق بیفتد. در هنگام قفل شدن ترمز، خودرو به یک سمت منحرف شده و یا به یکباره از حرکت می‌ایستد. این حالت بسیار خطرناک است و با تصادف از روبه‌رو هیچ تفاوتی ندارد. برای همین احتیاط‌های لازم را می‌بایست در مشکلات ناشی از علت قفل کردن ترمزها انجام داد. این مشکلات ممکن است یکی از موارد زیر باشد: ساییدگی بیش از حد لنت‌ها، خراب‌شدن سیلندرهای ترمز، خوب عمل نکردن بوستر ترمز، هواگرفتگی در مدار روغن ترمز خودرو، پایین بودن سطح روغن، آسیب‌دیدگی لوله‌ها و یا مدار ترمز، نشتی روغن ترمز و در نهایت تنظیم نبودن اجزای مختلف آن. در صورتی‌که به تعمیرگاه مراجعه کردید و هیچ‌کدام از این عیب و ایرادها در سیستم ترمز خودروی شما نبود، احتمالاً ترمز شما رگلاژ نیست. رگلاژ نمودن پدال نیز ترمز عمل پیچیده‌ای نیست و این مورد به راحتی انجام می‌شود و دردسر زیادی نخواهد داشت.
بیشتر بخوانید
نظرات