اکثریت پیشرانه‌های مدرن امروز طراحی چهار زمانه داشته و از سه مایع شامل ترکیب هوا و سوخت، مایع خنک کننده و روغن موتور استفاده می‌کنند. این سه مایع به هیچ وجه نباید با هم ترکیب شوند. برای اطمینان حاصل کردن از این که سه مایع مذکور به درستی داخل قطعات موتور خودرو جریان داشته باشند و با یکدیگر ترکیب نشوند، قطعه به نام واشر سرسیلندر درون موتور استفاده می‌شود. در این مطلب قصد داریم علاوه بر معرفی نشانه‌های سوختن واشر سرسیلندر، شما را با تمام آن چه باید در مورد این قطعه مهم خودرویی بدانید آشنا کنیم. در ادامه مطلب با مجله سوییچ همراه باشید.

واشر سرسیلندر چیست؟

در پیشرانه‌های خودرو، واشر سرسیلندر همان طور که از نامش پیداست واشری است که بین سرسیلندر و بلوک موتور قرار می‌گیرد. در واقع این قطعه نقش مانعی دارد که از نشت مایعات موتور درون سیلندرها جلوگیری می‌کند. از همین رو، در محفظه احتراق یک موتور واشر سرسیلندر نقشی فوق العاده حیاتی بازی می‌کند. علاوه بر نقش محافظی برای سیلندرها، این قطعه کانال‌های روغن و آب را هم می‌بندد.

نشتی واشر سرسیلندر

به دلیل موقعیت قرارگیری آن بین قطعات داغ و سرد موتور، این قطعه مهم انواع دماهای مختلفی از دمای بسیار داغ محفظه احتراق گرفته تا دمای سرد سیستم خنک کننده موتور را تجربه می‌کند. با توجه به این تغییرات دمایی، در بلند مدت واشر سرسیلندر می‌تواند کیفیت خود را از دست داده و به اصطلاح عامیانه، بسوزد. در نتیجه سوختن آن، اتفاقی که می افتد نشتی مایعات به درون سیلندرها می‌باشد.

چرا واشر سرسیلندر می‌سوزد؟

همان طور که گفته شد، این قطعه نقش سدی بین بلوک موتور و سرسیلندر را بازی می‌کند. این بدین معنی است که واشر سرسیلندر باید هم جلوی خروج گازهای بسیار داغ و تحت فشار شدید احتراق و همچنین مایع خنک کننده را بگیرد که خود مایع خنک کننده دماهای متفاوتی همیشه می‌تواند داشته باشد. به دلیل گستردگی دماها و همچنین فضای بزرگ، موضوع نشتی این قطعه اتفاق خیلی عجیب و غریبی در موتورهای احتراق داخلی نیست. این موضوع ربطی هم به شرکت سازنده خودرو یا نوع واشر استفاده شده ندارد. در ادامه مطلب، به این موضوع خواهیم پرداخت که چرا یک واشر سرسیلندر ممکن است بسوزد.

از آن جایی که این قطعه در واقع کانال‌های مایع خنک کننده داخل موتور را می‌پوشاند، تا زمانی که موتور باز نشود آن را نمی‌توانید ببینید. به همین دلیل، تشخیص علائم و نشانه‌های سوختن واشر سرسیلندر می‌تواند کار سختی باشد. چون با بازرسی و نگاه چشمی نمی‌توان متوجه نشتی آن شد، دانستن و شناختن نشانه‌های یک واشر سرسیلندر سوخته به منظور عیب یابی دقیق آن از اهمیت فوق العاده بالایی برخوردار است.

نشانه‌های سوختن واشر سرسیلندر

در ادامه به نشانه‌های سوختن واشر سرسیلندر خواهیم پرداخت که بسیار مهم است که به آنها توجه شود.

نشتی خارجی

نشتی خارجی واشر سرسیلندر می‌تواند سبب خروج مایع خنک کننده از زیر منیفولد ورودی و اگزوز شود و معمولاً زمانی اتفاق می افتد که موتور کاملاً گرم شده است. اگر هیچ کانال مایع خنک کننده یا شلنگ دیگری نزدیک آن وجود نداشته باشد، شما ممکن است به راحتی نشتی واشر را ببینید، ولی اگر در اطراف کانال‌های مایع خنک کننده دیگری وجود دارد، برای تشخیص نشتی مجبور خواهید بود رنگ UV به مایع خنک کننده اضافه کرده و اطراف آن را با نور UV بررسی و منبع نشتی را بیابید.

نشتی واشر سرسیلندر

خروج دود سفید از اگزوز

اکثریت نشتی واشر سرسیلندر معمولاً به داخل موتور بوده که سبب وارد شدن مایع خنک کننده به محفظه احتراق می‌شود. در اثر این اتفاق مایع خنک کننده داخل محفظه احتراق می‌سوزد و این پروسه دودی سفید رنگ ایجاد کرده که از اگزوز بیرون می‌آید. این دود معمولاً به هنگام استارت سرد موتور با یک بوی شیرین همراه است و حتی در زمان گرم بودن موتور نیز ممکن است ادامه پیدا کند. اگر میزان نشتی مایع خنک کننده داخل محفظه احتراق زیاد باشد میزان دود سفید خروجی از اگزوز بسیار بیشتر شده و به راحتی می‌توان آن را تشخیص داد.

وجود حباب داخل رادیاتور

علاوه بر ورود مایع خنک کننده به محفظه احتراق در اثر نشتی واشر سرسیلندر، امکان ورود گازهای اگزوز به داخل مایع خنک کننده هم وجود دارد. این اتفاق نهایتاً سبب ایجاد حباب‌هایی داخل رادیاتور یا مخزن مایع خنک کننده می‌شود که حتی به هنگام سرد بودن مایع خنک کننده، ظاهر آن را طوری می‌کند که گویی مایع در حال جوشیدن است. این حباب‌ها در واقع همان گازهای اگزوز هستند که در پروسه احتراق وارد سیستم خنک‌کننده شده‌اند. یکی از راه‌های آسانی که خودتان هم می‌توانید سوختن و نشتی این قطعه را تست کنید همین مورد بررسی وجود حباب داخل مایع خنک‌کننده است.

موتوری که همیشه داغ می‌کند

واشر سرسیلندر

اگر واشر سرسیلندر خودروی شما سوخته باشد، موتور بعد از رانندگی‌های طولانی معمولاً داغ می‌کند. این اتفاق هم به دلیل کاهش مایع خنک کننده به دلیل سوخته شدن آن در پروسه احتراق رخ می‌دهد ولی عوامل دیگری مانند وجود مشکل در پروسه احتراق، گرمای اضافی گازهای اگزوز داخل مایع خنک کننده و عدم توانایی رادیاتور خودرو برای خنک کردن مایع خنک کننده کثیف نیز در این موضوع دخیل هستند. اگر موتور خودروی شما داغ می‌کند این موضوع می‌تواند منجر به مشکلات بیشتری شود. یکی از اصلی‌ترین مشکلات ناشی از داغ کردن موتور آسیب دائمی به واشرهای دیگر موتور است که می‌تواند منجر به نشتی‌های دیگر شود. اگر این مشکل را خیلی نادیده بگیرید، نهایتاً ممکن است مجبور به تعمیر اساسی موتور خودرو شوید که قطعاً هزینه‌های زیادی روی دست شما باقی خواهد گذاشت.

سفید یا شیری شدن روغن موتور

با نشتی مایع خنک کننده به داخل محفظه احتراق، این مایع با چکه از رینگ پیستون‌ها وارد روغن موتور می‌شود. با گذشت زمان آب و روغن با هم قاطی شده و سبب می‌شود روغن موتور حالتی شیری رنگ پیدا کند. معمولاً این مورد را می‌تواند با نگاه به روغن موجود روی گیج و همچنین در موتور تشخیص بدهید. ترکیب شدن آب و روغن سبب می‌شود روغن موتور به درستی نتواند وظیفه روغن کاری قطعات داخلی موتور را انجام دهد و نهایتاً، سبب بروز مشکل برای دیواره سیلندرها و بلبرینگ‌های میل لنگ و میل سوپاپ خواهد شد. حتی اگر با خودرو رانندگی هم نکنید، به دلیل وجود آب داخل روغن احتمال زنگ زدگی سطوح داخلی موتور نیز بالا می‌رود که نهایتاً نیاز به تعمیر اساسی موتور ایجاد خواهد کرد.

کثیف شدن شمع موتور

با سوختن مایع خنک کننده داخل محفظه احتراق، معمولاً نقطه‌های سفید ریزی در اطراف الکترود تشکیل می‌شوند. البته مشکلات دیگری هم وجود دارند که این نقطه‌های سفید رنگ ریز را ایجاد می‌کند و این مورد نمی‌تواند صرفاً نشانه سوختن واشر سرسیلندر باشد، ولی اگر نشانه‌های دیگر سوختن واشر وجود دارند و این مورد را هم می‌بینید، با اطمینان بیشتری می‌توان نتیجه گیری کرد.

تعویض واشر سرسیلندر

کارکرد نادرست سیستم خنک کننده موتور

اگر واشر سرسیلندر خودروی شما سوخته باشد، تنظیم فشار سیستم خنک کننده و سپس بررسی سیستم و کشف کاهش فشار در آن می‌تواند یکی دیگر از نشانه‌های سوختن آن باشد. در این روش معمولاً نشتی‌های دیگر هم می‌توانند موجب کاهش فشار شوند و به همین دلیل، این موضوع نیز تنها زمانی که علایم اصلی دیگر سوختن واشر سرسیلندر وجود داشته باشد می‌تواند مورد نظر قرار بگیرد. به طور مشابه، شما می‌توانید یک تست نشتی داخلی انجام بدهید که محفظه احتراق را با هوای فشرده پر می‌کند و با اندازه گیری میزان هوای نشتی از طریق واشر یا هر مجرای دیگری مشکل قابل شناسایی خواهد بود.

چگونه از سوختن واشر سرسیلندر جلوگیری کنیم؟

راه‌هایی وجود دارند که به شما امکان می‌دهد شانس سوختن واشر سرسیلندر خودروی خود را کاهش دهید. اولین راه این است که فشار داخل محفظه احتراق را در کم‌ترین میزان ممکن نگه دارید. اگر خودروی شما به موتور توربو یا سوپرشارژردار مجهز است، حتماً سطح بوست آن را در تنظیمات کارخانه نگه دارید تا فشار داخل محفظه احتراق همیشه در حالت مناسب قرار داشته باشد. همچنین، کارکرد موتور با دور پایین می‌توان فشار روی آن و گرمای تولید شده‌ای که روی واشر سرسیلندر تأثیر می‌گذارد را کاهش می‌دهد، بنابراین پیشنهاد می‌کنیم از رانندگی با دور موتور خیلی بالا به مدت زیاد پرهیز کنید. نهایتاً، اگر خودروی شما دنده دستی است از دنده معکوس برای کاهش سرعت خودرو خودداری نمایید.

واشر سرسیلندر سوخته

اگر موتور خودروی خود را بازسازی می‌کنید، مکانیک شما اگر پیچ‌های سرسیلندر را با کمک آچار تورک متر ببندد و از ایجاد فشار اضافی روی آن‌ها پیشگیری کند، شانس سوختن و خراب شدن واشر نیز به میزان قابل توجهی کاهش پیدا خواهد کرد. همچنین قبل از نصب قطعه جدید باید سطح روی بلوک موتور و زیر سرسیلندر کاملاً تمیز شود. از سوی دیگر، استفاده از واشر سرسیلندرهای فولادی چند لایه یا دیگر واشرهای فلزی می‌تواند طول عمر آن را افزایش دهد.

این موارد فقط برخی از کارهایی هستند که می‌توانند از سوختن واشر سرسیلندر پیشگیری کنند، ولی گاهی اوقات حتی با رعایت همه این موارد نیز ممکن است واشر سرسیلندر خودروی شما مشکل پیدا کند. اگر واشر خودروی شما مشکل دارد و نسبت به رفع آن اقدام نکنید، موضوع می‌تواند پیچیده‌تر شده و خرج بیشتری روی دستتان بگذارد.

آیا می‌توان با موتوری که واشر سرسیلندر آن سوخته رانندگی کرد؟

با توجه به هزینه بالای تعویض واشر سرسیلندر، یکی از سوالاتی که ممکن است برای خیلی‌ها پیش بیاید این است که با یک واشر سوخته، چقدر می‌تواند قبل از بروز مشکلات بیشتری برای موتور رانندگی کرد؟ جواب این سؤال به میزان آسیب آن باز می‌گردد. اگر زمانی که موتور تحت فشار قرار می‌گیرد عملکرد آن خیلی افت نمی‌کند، ممکن است مشکل واشر سرسیلندر جزئی باشد.

هرچند، اگر مدتی است مایع خنک کننده شما خیلی کم می‌شود و به تعداد دفعات زیاد مجبور به پر کردن آن می‌شود، یا اگر تند تند موتور خودرو داغ می‌کند، مشکل بسیار بزرگ‌تر بوده و نباید خیلی با چنین خودرویی رانندگی کنید. در صورتی که مشکل جدی است، حتی اگر موتور داغ نکند هم تحت فشار قرار دادن چنین موتوری می‌تواند منجر به ایجاد خسارت‌های بیشتر شود.

واشر سرسیلندر سوخته

برخی سؤال می‌کنند که آیا رانندگی با خودرویی که فقط اندکی مایع خنک کننده کم می‌کند و خبری از دود سفید نیست کار عاقلانه‌ای است؟ پاسخ ما هم بله است هم خیر. برای این که جواب مناسب خود را دریافت کنید، تنها کاری که می‌توان انجام داد تست خودرو است.

هزینه تعمیر واشر سرسیلندر سوخته چقدر می‌شود؟

تعمیر واشر سرسیلندر بسته به نوع خودرو هزینه‌های مختلفی می‌تواند داشته باشد. فاکتورهایی که در این زمینه مؤثر هستند شامل موارد زیر می‌شوند:

  • تعداد سیلندرها
  • نوع میل سوپاپ
  • میزان آسیب به بلوک موتور یا سرسیلندر
  • دیگر قطعاتی که باید تعویض شوند

به دلیل پیچیده بودن پروسه، بیشتر هزینه تعمیر آن صرف دستمزد مکانیک می‌شود. به عنوان مثال، در موتورهای خورجینی 2 سرسیلندر وجود دارد و در صورت سوختن یکی از آن‌ها بهتر است هر دو را با هم عوض کنید تا بعداً به مشکل نخورید. از سوی دیگر، موتورهای OHC که میل سوپاپ در بالا قرار دارد، پیچیدگی‌های خاص خود را داشته و برای تعویض واشر باید سیستم تسمه تایم باز شود و همین، کار را سخت‌تر می‌کند. از سوی دیگر هزینه‌های تراشکاری نیز می‌تواند هزینه کلی تعمیر قطعه سوخته را افزایش دهد، برای همین باید موتور باز و میزان آسیب مشخص شود تا بتوان یک عدد دقیق برای این موضوع گفت. نهایتاً، قطعات دیگر بسیار زیادی نیز وجود دارند که هنگام تعمیر واشر سرسیلندر سوخته باید تعویض شوند و همین موارد می‌توانند هزینه‌های نهایی را بسیار متفاوت کنند.

سخن پایانی

در این مقاله سعی بر این شد تا اطلاعات جامعی از واشر سرسیلندر در اختیار شما خواننده گرامی قرار دهیم. با توجه به اهمیت این قطعه، آگاهی از نشانه‌های سوختن این قطعه و آشنایی بیشتر با واشر سرسیلندر کاملا واضح است. با این توضیحات آیا شما تا به حال تجربه سوختن واشر خودروی خود را داشته‌اید؟ چه هزینه‌هایی خرابی این قطعه برای شما داشته است؟

 

بیشتر بخوانید:

دلایل داغ کردن موتور ماشین

راهنمای تعویض آب رادیاتور انواع خودرو

نقش فیلتر روغن در اتومبیل

زمان تعویض روغن گیربکس