راهنمای جامع آشنایی با جعبه فیوز سمند + ۷ مرحله تعویض

بر هیچ‌کس پوشیده نیست که شناخت اجزای متفاوت خودرو می‌تواند بیش‌ازپیش در مبحث عیب‌یابی به کمک رانندگان بیاید. سیستم برق خودرو نیز از این قاعده مستثنی نبوده و مخصوصا در خودروهای پرتردد بیشتر به چشم می‌آید. در ایران نیز خودرو سمند یک خودرو بسیار پرتردد شناخته می‌شود. به همین نسبت نیز داشتن شناخت از نحوه عیب‌یابی این خودرو اهمیت دارد. در میان قطعات کوچک و بزرگ خودرو سمند، داشتن اطلاعات کافی درخصوص فیوز این خودرو ضروری است. چرا که در صورت بروز مشکل در سیستم برق خودرو اولین نقطه‌ای که باید وارسی شود، جعبه فیوز سمند است. تا پایان همراه ما باشید تا از صفر تا صد با چیستی فیوز سمند، انواع، تعداد، راهنمای آشنایی با آنها و در نهایت با چگونگی نحوه تعویض آن آشنا گردید.

[switch_forms_buy]

فیوز چیست؟

فیوزها یکی از حیاتی‌ترین ابزارآلات صنعت برق محسوب‌شده که در بسیاری از صنایع نیز کاربرد دارند. نحوه عملکرد این قطعه حیاتی نیز به این صورت است که در صورت بروز نوسان در جریان و و همچنین بالا و پایین رفتن ولتاژ، مسیر جریان را قطع می‌کند تا آسیبی به وسایل الکتریکی که از جریان مدار تغذیه می‌کنند، نرسد. همین قطعه و ابزار الکتریکی می‌تواند میزان خسارات مدار را به حداقل برساند. پس می‌توان نتیجه گرفت که فیوز کنترل‌کننده جریان در مدار است و فارغ از اینکه در چه مداری یا چه وسیله‌ای به کاررود، همواره یک وظیفه را برعهده دارد.

انواع فیوزها کدامند؟

فیوزها در رنگ‌ها و انواع و اشکال مختلفی تولید و به بازار عرضه می‌شوند. اغلب اوقات فیوزها ظاهری مستطیلی یا لوله‌ای شکل دارند. فیوزهای مستطیلی شکل از یک پوشش محافظ بهره می‌برند که معمولا از جنس پلاستیک است. درون این محفظه دو کانکتور فشاری قراردارد که از یک سیم تشکیل شده است.

در انتهای این فیوزها نیز دو تیغه فلزی قراردارد که محکم سرجای خود در محل تعبیه شده قرارگرفته‌اند. نوع دیگری از فیوزها در همان نگاه اول به شکل یک لامپ فلورسنت است اما در سایز و مقیاسی کوچکتر. به هرحال هر دوفیوز نام‌برده وظیفه‌ای مشابه در مدار دارند و آن حفاظت از وسایل الکتریکی موجود در مدار است.

انواع و جایگاه فیوز در خودروها

پس از آشنایی با اهمیت و انواع فیوز خودروها ممکن است این سوال بوجود‌آید که انواع فیوز در خودروها کدامند؟ و اینکه چگونه می‌توان به آنها دسترسی پیداکرد؟ فیوزها در خودروها درون یک جعبه قرارمی‌گیرند که به آن جعبه فیوز اطلاق می‌شود. تعداد این جعبه فیوزها ممکن است از یک عدد بیشتر هم باشد. امروز در بیشتر خودروها جعبه فیوز در قسمت کابین خودرو و درست زیر فرمان تعبیه و نصب می‌شود. باتوجه به تعریف وظایف جداگانه برای هر فیوز توسط مهندسین سازنده، باید برای پیداکردن مشکل به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه‌کرد. البته سازندگان به منظور تسهیل در امر شناسایی مشکل در جعبه فیوز، شماره‌گذاری لازمه را انجام داده‌اند تا سریع‌تر بتوان به سرمنشأ مشکل پی‌برد. خاطرنشان می‌شود که بسته به مدل خودرو، سیستم‌های الکترونیکی به کاررفته متفاوت خواهد‌ بود. به همین دلیل شدت جریان‌ها نیز متفاوت است و در نتیجه نوع فیوز به کاررفته نیز متفاوت خواهد بود. گفتنی‌است که مهم‌ترین فیوزهای به کاررفته در خودروها عبارتنداز: فیوز شیشه‌ای، فیوز تیغه‌ای، فیوز سرامیکی.

انواع فیوز در سمند

پس از آشنایی کلی با وظیفه ذاتی فیوز و انواع آن نوبت به بررسی انواع فیوز در سمند می‌رسد. در خودرو سمند که به عنوان اولین خودرو ملی شناخته می‌شود، ۴ نوع فیوز به کاررفته است.

این فیوزها بر اساس رنگ و ظرفیت به کاررفته در جعبه فیوز سمند تقسیم‌بندی می‌شوند. مهم‌ترین فیوزهای به کاررفته در خودرو سمند عبارتنداز:

• فیوز MAXI

همانطور که از نام این فیوز می‌توان حدس‌زد، این فیوزها از نظر اندازه حجیم‌ترین محسوب‌شده و تحت شرایط با آمپراژ بالا استفاده می‌شوند. تعداد آن در خودروهای مختلف متفاوت است و ممکن است در یک خودرو از دو فیوز MAXI نیز استفاده‌شود.

• فیوز ATC / ATO

برای اولین بار و در دهه ۷۰ میلادی بود که دنیای خودروسازی شاهد به ثبت رسیدن اختراع فیوز مذکور توسط شرکت آمریکایی  Littelfuse بود. با این وجود اما حدودا یک دهه بعد یعنی از ۱۹۸۰ میلادی بود که استفاده از این فیوزها در خودروها رایج گشت.

• فیوز MINI

این فیوزها از نظر اندازه پس از دو فیوز قبل قرارمی‌گیرند. زمانی که جعبه فیوز خودرو با محدودیت روبرو می‌شود، باید روی به استفاده از فیوز Mini آورد. از نظر عمکلرد اما قضیه فرق می‌کند و این فیوز برای کنترل و پوشش آمپراژ مشابه فیوز ATC به کارمی‌رود.

• فیوز MICRO

این نوع فیوزها از نظر اندازه رده آخر را به خود اختصاص‌داده و همچنین برای پوشش کمترین آمپراژ استفاده می‌شود.

در ادامه انواع فیوز سمند به روایت جدول عبارتنداز:

جعبه فیوز سمند

حال و پس از شناخت و بررسی مفصل فیوز و انواع آن در خودرو سمند و همچنین شناخت محل کلی قرارگیری جعبه فیوز در خودرو، نوبت به وارسی جعبه فیوز خودرو سمند می‌رسد. این خودرو یکی از پرترددترین ماشین‌های حاضر در جاده‌‎های کشور است. سیستم برقی سمند در پایه‌ای‌ترین نسخه خود یعنی سمند معمولی با نقص‌هایی روبرو بود، که به مرور زمان و با رونمایی از دیگر اعضای خانواده سمند، با تکامل‌هایی همراه بوده‌است. سیستم برق این خودرو بر پایه کامپیوتر بوده و شبیه آن عمل می‌کند. مهندسین ایرانی از زبان انگلیسی در ساخت جعبه فیوز سمند استفاده کرده‌اند. همین نکته می‌تواند دشواری‌هایی را برای افرادی که انگلیسی نمی‌دانند به همراه داشته‌باشد و آنان را، در امر ترجمه دچار مشکل‌کند. اولین راه‌حل که ممکن است به ذهن برسد، بررسی تک تک فیوزها است تا بتوان مشکل را پیدا کرد. قطعا چک‌کردن تمامی فیوزها هم زمان‌بر بوده و هم ممکن است مشکل فیوز سوخته اصلا پیدا نشود. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه‌شود.

تعداد و محل قرارگیری جعبه فیوز سمند

خودرو سمند از از آن جمله خودروهایی است که از دو جعبه فیوز بهره‌می‌برد. محل قراگیری جعبه اول همچون مورد اشاره‌شده در قسمت‌های قبل، در سمت چپ داشبورد و دقیقا زیر فرمان است. نحوه بازکردن آن نیز به این صورت است که باید درب جعبه فیوز داشبورد را به سمت خود بکشید. محل قرارگیری جعبه فیوز دوم اما در دل خودرو بوده و در سمت راست محفظه خودرو قراردارد. جعبه دوم اما از گیره بهره می‌برد که باید برای بازکردن آن، گیره‌ها را باز کنید. همچنین در حین بستن آن نیز باید این اطمینان را حاصل کرد که گیره‌ها دقیقا جا افتاده و محکم سرجای خود چفت شده‌اند.

چگونه فیوز سمند را تعویض کنیم؟

در کل هنگامی که سیستم برق خودرو از کار افتاده و هیچ‌یک از اجزای آن کار نمی‌کند، باید نسبت به وارسی فیوزها اقدام‌کرد. ساده‌ترین و اولین روش بیرون کشیدن فیوزها و بررسی فنی آنها به لحاظ ظاهری است. لزوم مراجعه به دفترچه خودرو سمند نیز تحت هر شرایطی وجود دارد. کافی است نقشه ترسیم‌شده را دنیال کنید تا به محل قرارگیری جعبه فیوز برسید. لزوم توجه به این نکته وجود دارد که حتما از فیوز با کیفیت و اصل که در شرکت تولید شده‌است استفاده شود. نکته دوم اما توجه به میزان آمپراژ مربوطه است که باید فیوز تعویض‌شده حتما با فیوز هم آمپر جایگزین‌‌شود. برای مثال هرگز فیوزی که ماکزیمم کشش آن تنها ۱۰ آمپر است را با فیوز ۳۰ آمپری تعویض نکنید. چرا که طراحی فیوز ۱۰ آمپری به صورتی ‌است که جریان کمتری را نسبت به ۳۰ آمپری عبورمی‌دهد. توجه به این نکته نیز لازم‌است که در مواقع اضطراری همچون شرایط بد جوی، می‌توان فیوز هم آمپر را از یک قسمت بازکرد و به قسمت دیگری وصل‌کرد. اما توجه به این نکته ضروری است که این راه حل کاملا موقتی بوده و باید در اولین فرصت نسبت به جایگزین کردن فیوز اقدام‌کرد.

راهنمای جعبه فیوز سمند

در قسمت‌های قبل به این نکته اشاره‌شد که سازندگان خودرو سمند از دو جعبه فیوز در این ماشین بهره برده‌اند. لازم به ذکر است که در کل تعداد ۳۶ فیوز متفاوت در دو جعبه فیوز مجزا در خودرو سمند به کار رفته است. در دفترچه راهنمای خودرو نیز ممکن است شماره فیوزها با F و آمپراژ آنها با A مشخص‌شود. توجه به این راهنما بسیار ضروری است چرا که از تعویض فیوزهایی که آمپراژ یکسانی ندارند، جلوگیری می‌کند. راهنمای جعبه فیوزی که در سمت چپ داشبور و زیر فرمان است عبارتنداز:

علاوه بر این جعبه فیوز، مشخصات دیگر جعبه فیوز خودرو سمند که در قسمت سمت راست خودرو تعبیه شده‌است عبارتنداز:

مراحل تعویض گام به گام فیوز سمند

پس از آشنایی با محل قرارگیری جعبه فیوز در سمند و راهنمای مربوطه لازم است که آستین همت بالازده و کار تعویض فیوز آغازشود. مراحل گام به گام تعویض فیوز سمند عبارتنداز:

۱ – ابتدا ماشین را کامل خاموش کرده تا تمام سیستم برق و تجهیزات الکترونیکی خاموش‌شود.

۲ – درب جعبه فیوز مربوطه را بازکنید. پس از بازکردن با طیفی از فیوزهای با رنگ‌بندی متنوع روبرو می‌شوید.

۳ – سپس باید به دنبال فیوز سوخته بگردید. گفتنی‌است که معمولا فیوزهای سوخته سیاه هستند. البته احتمال شکستگی قطعات فلزی نیز وجود دارد. چنانچه دید کافی نیز نداشتید می‌توانید از چراغ قوه بهره  بگیرید.

۴ – پس از یافتن فیوز سوخته یا شکسته‌شده نوبت به بیرون کشیدن آن می‌رسد. می‌توان این کار را هم به صورت دستی انجام‌داد و هم از وسیله‌ای همچون انبردست بهره‌برد. به هرحال لزوم رعایت تمامی جوانب احتیاط وجود دارد چرا که فیوزها قطعاتی حساس هستند و احتمال شکستگی آنها بسیار زیاد است.

۵ – پس از بیرون کشیدن فیوز سوخته نوبت به جایگذاری فیوز جدید می‌‎رسد. توجه به میزان آمپراژ برابر در این قسمت از اهمیت بسیار زیادی برخورداراست.

۶ – درنهایت نوبت به تست فیوزها می‌رسد. مجددا خودرو را روشن کنید تا از درست کارکردن فیوزها مطمئن شوید.

۷ – در صورتی که پس از تعویض فیوز و روشن‌کردن مجدد فیوز جدید نیز سوخت، وقت آن است که خودرو سمند خود را به تعمیرگاه ببرید.

سخن پایانی بررسی جعبه فیوز سمند

در این مقاله تلاش‌شد تا از صفر تا صد به صورت جامع به مبحث تعویض فیوز سمند پرداخته‌شود تا دارندگان این خودرو از انواع، تعداد، محل قرارگیری و همچنین نحوه تعویض آن اطلاعات کاملی کسب‌کنند. به صورت کلی تعویض فیوز در خودرو در زمره موارد ضروی نیست و نیاز به تعویض مکرر آن نیست مگر در مواقع به خصوص. به هرحال لزوم توجه به آمپراژ و رعایت جوانب احتیاط وجود دارد. در یک کلام در صورت بروز مشکل پیشنهاد می‌شود که در ابتدا به افراد خبره در این امر مراجعه‌شود. چرا که ممکن است افراد دقت کافی را به‌خرج‌ندهند و یا از چگونگی اتصال فیوزها مطلع نباشند. به همین دلیل توصیه می‌شود که حتما از مشورت افراد باتجربه در این امر استفاده شود. در پایان نیز از خوانندگان گرامی دعوت می‌شود که اگر سوال یا ابهامی دارند آن را با ما به اشتراک بگذارند تا پاسخگوی آنان باشیم.

بیشتر بخوانید:

• بررسی ۵ معایب سمند
• بررسی ۵ مزیت سمند