سیبک چیست و در کجا قرار دارد؟
سیبک یا Ball Joint قطعه‌ای در خودرو است که مانند مفصل انسان باعث ایجاد حرکات مختلف، اما کنترل شده می‌شود. این حرکات در چند جهت اتفاق می‌افتد. این قطعه، در سیستم فرمان و هدایت خودرو قرار دارد و مانند یک مفصل، حرکت بین دو قطعه را بدون کمترین اصطکاک فراهم می‌کند. سیبک علاوه بر متصل کردن اتصالات چرخ ها، برای سیستم تعلیق به عنوان واسطه‌ای برای چرخیدن آن‌ها نیز به کار می‌رود.
[switch_forms_sell]
نیروهایی که به سیبک وارد می شود
این قطعه در معرض نیروهای مختلفی قرار دارد؛ بنابراین از انعطاف‌پذیری خاص و منحصر به فردی برخوردار است. به آن نیروهای کششی و فشاری وارد می‌شود، اما سوال اینجاست که این نیروها از کجا به سیبک وارد می‌شوند؟ جواب این سوال این است که وقتی سیبکی در بالای طبق پایینی و زیر محور چرخ قرار بگیرد، تحت تأثیر نیروی کششی است. زیرا خودرو و حرکت آن، محور چرخ را مجبور به حرکت رو به بالا و متمایل به پایین می‌کند و این قطعه در این حالت کشیده می‌شود.
| برای تجربه خرید خودرو همسو با سبک زندگی خود صفحه خرید خودرو سوییچ را از دست ندهید. |
وقتی سیبک در زیر طبق بالایی و روی محور چرخ باشد، نیروی فشاری به آن وارد می‌شود. چراکه محور چرخ به وسیله آن متمایل به بالا و طبق نیست، تحت تأثیر فنر متمایل به پایین است و در این حالت سیبک کشیده می‌شود. به صورت کلی، حرکات آن تحت تأثیر حرکات فرمان و فرمان‌پذیری است که باعث وارد شدن نیروهای مختلف به این قطعه می‌شود.
سیبک چه نقشی در خودرو دارد و باعث چه حرکاتی می‌شود؟
همان‌گونه که گفتیم، این قطعه در سیستم فرمان و جلوبندی قرار دارد و در انتقال نیروهای تولید شده در خودرو نقش مهمی ایفا می‌کند. به این صورت که فرمان را برای به وجود آمدن حرکات مختلف از جمله حرکت دورانی، در دو محور متفاوت به صورت هم زمان استفاده شده و به کار می‌آید.
به کارگیری این قطعه به همراه قطعه‌ها و بازوهای کنترل‌کننده، باعث ایجاد حرکات متنوع می‌شود. یعنی در هر سه محور، مختصات سه بعدی حرکت اتفاق می‌افتد و سیبک به هر طرف که نیرو به آن متمایل باشد، حرکت می‌کند. در نهایت هدایت و فرماندهی به قسمت جلوی خودرو و سیستم تعلیق، برای خنثی‌سازی حرکات ناخواسته، به طور مثال عبور از روی ناهمواری‌ها و دست‌اندازها را امکان‌پذیر می‌کند.
سیبک زیر مجموعه چه سیستمی است؟
آن را می‌توان زیرمجموعه قسمت تعلیق خودرو به حساب آورد. حرکت خودرو، به صورت کلی به وسیله کارکرد درست و دقیق قطعات خیلی زیادی صورت می‌گیرد که البته در این میان سیستم تعلیق و سیستم فرمان‌بندی از اهمیت زیادی برخوردار هستند. خوش‌دست بودن فرمان که به آن هندلینگ فرمان نیز می‌گویند، یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های هر خودرو است و در زمان انتخاب خودرو می‌تواند نظر خریدار را به سمت خود جلب نماید. این سیستم منظم از اجزایی مانند سیبک، فنر، کمک فنر و غیره تشکیل شده است و وظیفه‌های متعددی را انجام می‌دهد. از جمله این وظایف، اتصال چرخ‌ها به یکدیگر و مدیریت ارتباط بین مسیر جاده و خودرو است.
قطعاتی که سیبک به آن‌ها متصل است
این قطعه از یک طرف به طبق فرمان و از طرف دیگر به متعلقات چرخ متصل می‌شود. این متعلقات شامل فنرها، کمک فنرها و اتصالات آن، بوش، یاتاقان و غیره هستند. جالب است بدانید که با واسطه چند اهرم، شما فرمان را به هر جهت که بچرخانید این نیرو از طریق قطعات متصل به سیبک، باعث می‌شود این قطعه چرخ‌ها را به همان جهت بچرخاند. ناگفته نماند این قطعه بخشی از وزن خودرو را نیز متحمل می‌شود.
| برای تجربه فروش خودرو بدون اتلاف وقت صفحه فروش خودرو سوییچ را از دست ندهید. |
نگه‌داری و مراقبت از سیبک
در خودروهای جدید، سیبک‌ها به هیچ وجه نیاز به نگه‌داری ندارند. زیرا قطعه مهم، حیاتی و منحصر به فردی هستند و به صورتی ساخته می‌شوند تا بدون نگه‌داری وظیفه خود را انجام دهند. به همین علت صرفاً زمانی که نیاز به تعویض دارند، باید سراغشان را گرفت. پس این قطعه بدون تغییر و تعمیر فقط قابل تعویض است. اما در خودروهای قدیمی که سیستم فرمان مکانیکی وجود داشت، این قطعه برای حرکات خود نیاز به خدماتی نظیر گریس‌کاری داشت و معمولاً تعمیرکاران در زمان تعویض روغن، که طی آن ماشین را گریس‌کاری می‌کردند، گریس را به نقطه آن نیز تزریق می‌کردند.
چه موقع سیبک دچار خرابی می‌شود؟
سیبک‌های خودرو به دلایل متفاوتی از جمله گذشت زمان و کارکرد زیاد خودرو خراب می‌شوند. در این حالت می‌توان از زنگ‌زدگی، خوردگی، پاره شدن گردگیر آن و انبساط هر یک از مفاصل که باعث معلق شدن آن شود، نام برد. همچنین چرخش از چپ به راست، به خصوص هنگام عبور از روی دست اندازها، چاله‌ها و ناهمواری‌ها نیز باعث خرابی آن می‌شود. زیرا همان‌گونه که گفتیم نیروها فقط از طریق محور بالا و محور پایین و مختصات سه بعدی این دو جهت وارد می‌شوند.
حرکت چپ و راست، باعث شبکه خرابی آن می‌شود. علاوه بر آن، این قطعه می‌تواند بر اثر ضربات بسیار شدید در هنگام بروز تصادفات دچار نقص یا خرابی شود. اما معمولاً اگر موارد خاص فوق وجود نداشته باشد، گذشت زمان و کارکرد زیاد خودرو، اولین نقش را در خرابی آن دارد. اما جالب است بدانید که سیبک قطعه بسیار مقاومی است و به راحتی نیز خراب نمی‌شود.
علائم خرابی سیبک چیست؟
اولین علامت خرابی این قطعه، وجود لرزش در فرمان هنگام چرخاندن و در حین حرکت است. این حالت معمولاً در سرعت‌های بین ۷۰ تا ۹۰ کیلومتر بر ساعت ماشین دچار لرزش می‌شود و این از علامت‌های شایع خرابی سیبک است. همچنین، اگر فرمان دچار خلاصی غیرمعمول باشد، باید مورد بررسی قرار گیرد.
کشیده شدن فرمان به یک سمت نیز نشانه خرابی این قطعه است. همچنین، بازنگشتن فرمان بعد از چرخش به موقعیت اصلی خود نیز می‌تواند نشانه خرابی آن باشد. عدم فرمان‌پذیری و کاهش کنترل فرماندهی خودرو، وجود انحراف و عدم حرکت خودرو در یک خط مستقیم و همچنین سایش چرخ‌ها و خوردگی غیرمعمول در چرخ‌های جلویی همگی نیز نشان دهنده این موضوع است که زمان تعویض سیبک‌ها فرا رسیده است.
چه صداهایی با خراب شدن سیبک قابل شنیدن است
در نهایت با فرسودگی این قطعه، علامتی که احتمالاً قابل فهمیدن است، صداهای غیرمعمول در جلوبندی خودرو خواهد بود. به نحوی که صدای جیرجیر آن نشان می‌دهد که سیبک خودروی شما به جهت بالا حرکت شده است. این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که محفظه لاستیکی یا همان گردگیر آن پاره شده یا آسیب ببیند. در این حالت شن و ماسه می‌تواند به آن وارد شده و این قطعه در اصطلاح جمع گردد.
صدای دیگری که برای متوجه شدن خرابی این قطعه باید به دقت گوش داده شود، صدای کلیک، چنگ زدن یا تِق‌تِق است. اگر سیبک در داخل محفظه خود فرسوده شود، ممکن است به بالا و پایین تکان بخورد. همان‌طور که از روی دست‌اندازها و ناهمواری‌ها ماشین عبور می‌کند، حرکت توپ در داخل محفظه آن نیز صدایی ایجاد خواهد کرد که نشان می‌دهد زمان تعویض آن فرا رسیده است.
| برای اطلاع از قیمت روز خودرو صفحه قیمت خودرو صفر سوییچ را از دست ندهید. |
نتیجه‌گیری
نتیجه آنکه این قطعه، قطعه مقاومی است و راننده کار خاصی در مورد آن نمی‌تواند انجام دهد. اما احتیاط‌های لازم، یعنی احتیاط هنگام عبور از ناهمواری‌ها و دست‌اندازها و همچنین درست راندن ماشین و جلوگیری از تکان‌های شدید و غیرمعمول می‌تواند باعث افزایش عمر آن شود. همچنین، در ماشین‌های قدیمی، گریس‌کاری به صورت منظم می‌تواند باعث افزایش طول عمر و تداوم سلامت آن گردد. اما در هر صورت، همیشه و در همه حال رانندگی درست و مطمئن نه تنها باعث سالم ماندن این قطعه، بلکه سایر قطعات خودروی شما خواهد شد. در کنار این نکته، پیشنهاد می‌کنیم که همواره نسبت به نشانه‌ها و علامت‌های خرابی آن نیز حساس باشید.
بیشتر بخوانید
نظرات